A CONSCIOUS TOMORROW: Café Prückel krijgt facelift zonder nostalgisch suikerspingehalte
Publicatiedatum: 20.05.2025
Dit is een artikel van Barbara Jahn, vertaald door Jan Hoffman
Café Prückel serveert 'Apfelstrudel' en de klassieke Weense koffiespecialiteit Melange en dat is net datgene wat je zou verwachten van een echt Weens koffiehuis. Het Oostenrijkse café biedt evenwel meer dan 70 jaar designgeschiedenis, die nu aan een nieuw hoofdstuk begint.
Gezellige nissen, lichte kamers met hoge plafonds en ruimte voor veel gasten: Café 'Prückel' ziet eruit zoals in zijn hoogtijdagen.
Gregor Eichinger is een architect waarvan je kunt beweren dat hij twee carrières combineert. Samen met diens voormalige partner Christian Knechtl, met wie hij het Weense 'Architekturbüro' oprichtte, realiseerde Eichinger zich dat architecten ook verantwoordelijk moeten zijn voor design. Zo stond hij onder andere in voor tal van Weense gastronomische projecten en bleef hij deze passie ook na de oprichting van de Eichinger Offices nastreven. Met cafés en bars als Café Stein, Restaurant Wrenkh, Bar Ron con Soda of het café-restaurant 'im Palmenhaus' gaf hij samen met Knechtl de Weense barscene vorm. Stadtgasthaus Lugeck en Bar Ludwig volgden later. Met de restauratie van de legendarische Eden Bar in 2023 opende Eichinger een nieuw hoofdstuk, dat onlangs is voortgezet met een zeer opmerkelijke facelift van een andere Weense blikvanger, Café Prückel.
Een nieuw leven voor een oud gebouw: in het interieur van Oswald Haerdtl, met daarbij Haerdtls eigen ontwerp voor de kroonluchter Lobmeyr, lijkt het alsof de jaren ongemerkt voorbij zijn gegaan. Tegelijkertijd ziet het er niet uit als een museumstuk.
Het café, dat in 1903 werd geopend door voormalig Europees wielerkampioen Maxime Lurion en aanvankelijk zijn naam droeg, kende een turbulente tijd met veel wisselingen van eigenaar. Wenzel Prückel nam het etablissement aan de Weense Ringstrasse, dat toen nog Café Miramonte heette, al in 1906 over. Naast de klassieke koffiehuisfaciliteiten beschikte de Prückel altijd over clubzalen, een balzaal en een bowlingbaan. De theaterfaciliteiten voor cabaret in de kelder zijn er al sinds 1931 en zijn vandaag de dag nog steeds aanwezig. Na vele weelderige interieurs kreeg Oswald Haerdtl in 1955 de opdracht om het café opnieuw in te richten. Hij vergrootte de raamopeningen en liet alle pilaren verwijderen. Deze monumentale verschijning is nu in zijn oude glorie hersteld.
De grote ramen, waardoor het daglicht naar binnen stroomt, dateren uit de aanpassing van Oswald Haerdtl in de jaren 1950.
“De details laten de ruimte stralen” © Gregor Eichinger
Dit is een gelukzalige plek: Gregor Eichinger en diens team slaagden erin om de speciale flair van het legendarische koffiehuis te behouden.
Voor Gregor Eichinger en diens team was het zonneklaar dat de Prückel als relevant Weens cultuurgoed onaantastbaar is. De onmiskenbare gezelligheid en moderne charme, die teruggaat tot de jaren 1950, kenmerken deze plek te veel. Het verouderde pand had evenwel dringend een opknapbeurt nodig in de vorm van een zachte vernieuwing, die werd nagestreefd tijdens de recente verandering van eigenaar. Aangezien het de bedoeling was om het te houden zoals het is, maar dan mooier, was er veel tact vereist voor de aanpassing. Dit was niets nieuws voor Gregor Eichinger, die deze kunst al in vele projecten demonstreerde. Eichinger benadert zijn werk altijd met veel empathie voor de sfeer en een zeker gevoel voor tijdloze esthetiek, terwijl hij zichzelf steeds trouw blijft.
Het koffiehuis bleef zichzelf altijd trouw: van de lampen tot de kapstok, elk detail zit precies goed.
Opwindend is dat zelfs kenners van koffiehuizen bij een eerste blik mogelijk niet echt merken dat er iets veranderd is. Dat is een goede zaak en je zou bijna kunnen zeggen dat het een voltreffer is, want de Weners houden graag vast aan waar ze van houden en willen het liefst nooit veranderen. Eichinger Offices beheerst deze evenwichtsoefening. Terwijl de eisen van de monumentenzorg nauwgezet in acht werden genomen en met het doel ervoor te zorgen dat het interieur ook na de restauratie in trek zou blijven bij de vaste klantenkring, werd het pand helderder, netter en tegelijkertijd levendiger gemaakt. De ramen kregen een opknapbeurt, de muren werden fris geschilderd en het meubilair werd bekleed met nieuwe stof die precies overeenkomt met het origineel uit 1955. Deze stof werd op maat gemaakt en vereiste de ombouw van een machine.
De glazen scheidingswand met spiegels in het bovenste gedeelte creëert een elegante overgang van de stijl uit de jaren 50 naar het bijgebouw met het originele stucplafond.
De entree, de ruimte voor de kranten die onmisbaar is voor elk echt koffiehuis, de aloude taartvitrine - en de herstelde symmetrie van de ruimte dankzij de glazen scheidingswand - vormen allemaal cruciale elementen die, zorgvuldig herwerkt en fris gerenoveerd, ervoor zorgen dat de karakteristieke sfeer niet verloren gaat. De echte innovaties, namelijk de gemakken van de 21ste eeuw, werden heel subtiel aangebracht of zelfs verborgen, maar ze zijn er wel. Denk aan zaken als de computeraansluitingen bij de zitplaatsen, een verbeterd ruimteklimaat en duidelijkheid in de keuze van accessoires. Eichinger Offices sloeg met dit project op briljante wijze een brug tussen een stukje architectuurgeschiedenis en het heden. Het meest opmerkelijke is dat in Café Prückel geen nostalgische suikerspinlaag is aangebracht, ook al is alles 'nieuw'. Wel integendeel: de onnavolgbare, authentieke charme van 'gebruikt worden' werd behouden.
Van de entree tot het krantenrek: ze dragen allemaal bij aan de sfeer van deze plek.